Rahmi Küçük
Kadim zamanlarda iki yolculuğa çok önem verilirdi. Bunlardan birisi ticaret kervanlarının yaptığı ticari yolculuk diğeri ise “rıhle” adı verilen uzak diyarlara yapılan ilmi yolculuklardı. Şüphesiz her iki yolculuk büyük önemi haizdir. Ticari yolculuklar sayesinde ülkeler arasında iktisadi faaliyetler gelişmiş, sosyo-kültürel anlamda büyük bir etkileşim hasıl olmuştur. Öyle ki uzak diyarların mesela Uzakdoğu Asya ülkelerinin İslamiyet’i seçmesi bu ticari yolculuklar sayesinde olmuştur.
Diğer yolculuk türü olan ilmi yolculukların ana gayesi, aranan ilmi müktesebatın var olduğu coğrafyalara gidip o ilmi veren alimler ve onların çevresinde bulunan ehl-i ilim ile müzakere yapmak ve o ilmi kayıt altına almak, onu asıl geldiği yerde de talim ettirmek olduğundan, etki alanı ticari yolculuklara göre daha derin, duygusal ve kalıcı olmuştur. Merhum Abdulfettah Ebu Gudde’nin ilim yolculukları ve onun etrafında çekilen mihnet ve meşakkatleri nahif bir kalp dokunuşu ile konu edindiği “İlim Uğrunda” isimli eserindeki hasret ve özlem yüklü mısralar buna bir örnektir. İlim yolculukları modern zaman kalıpları içinde şekil ve biçim olarak değişse de mana ve muhtevasını değiştirmeden devam etmektedir. Türkiye’den dünyanın farklı ülkelerine ve bu ülkelerden ülkemize karşılıklı olarak bu yolculuklar halen daha sürmekte ve ülkeler arasında sosyal, siyasi ve iktisadi olarak büyük bir sinerji oluşturmaktadır. Buna en iyi örnek ülkelerden birisi de Pakistan’dır.
Kısa adı “PAMDER” olan Pakistan Mezun ve Mensupları Derneği, Türkiye’den Pakistan’a yapılan ilim yolculuklarının bir neticesi olarak, Pakistan’ın çeşitli vilayetlerindeki seçkin devlet üniversitelerinden mezun, Türkiye’nin dört bir köşesinden gelen öğrencilerin 2016 yılında kurduğu bir dernektir. Her ne kadar dernek içerisinde Pakistan’da mühendislik ve tıp gibi pozitif ilimleri okutan fakültelerden mezun öğrenciler varsa da öğrencilerin kahir ekseriyeti İslami İlimler alanında nam salmış üniversitelerden mezun olmuştur. Bu üniversitelerin başında da Pakistan’ın başkenti İslamabad’da bulunan Uluslararası İslam Üniversitesi gelmektedir.
Üniversite, 11 Kasım 1980’de İslam İş birliği Teşkilatı (İİT) ve İslam Kalkınma Bankası (IDB) gibi çok sayıda uluslararası kuruluşun desteğiyle dünyanın çeşitli yerlerinde kurulan sekiz Uluslararası İslam Üniversitesi’nden biri olarak kurulmuştur. Hali hazırda İlahiyat Fakültesi, ona bağlı olarak faaliyet gösteren Mukayeseli İslam Hukuku ve Batı Hukuku, Dinler Tarihi, Arap Dili ve Edebiyatı, İslami Araştırmalar Merkezi ve İslam İktisat Okulu bölümleriyle faaliyet gösterirken, diğer taraftan üniversitede Uluslararası İlişkiler, İngiliz Dili ve Edebiyatı, Bilgisayar Mühendisliği, İşletme ve İş İdaresi gibi farklı disiplinler de öğretilmektedir. Farklı disiplinlerin okutulmasından da gördüğümüz gibi; üniversite, din ve dünya dengesini iyi okuyan, yaşadığı çağın sorunlarını bilen ve bu sorunlara çözümler bulacak, farklı kültürleri kendi medeniyet dinamikleri içerisinde meczeden Müslüman bireyler yetiştirmeyi hedeflemektedir. Bunun için üniversite, Türkiye’nin de içinde bulunduğu 40 farklı ülkeden öğrenciyi misafir etmekte ve çağın en modern eğitim enstrümanlarını kullanarak Doğu ve Batı’yı daha iyi anlamak için Arapça ve İngilizce olmak üzere iki dilde eğitim vermektedir. İşte PAMDER, Uluslararası İslam Üniversitesi ve Pakistan’ın diğer üniversitelerinden ve sivil toplum kuruluşlarından elde edilen dini, tarihi, kültürel, sosyal, siyasal ve uluslararası birikimi Türkiye toplumuna taşımayı ve bu sayede Türkiye-Pakistan arasında köprüler kurmayı hedeflemektedir. Bu hususta özellikle Pakistan’ın seçilmesi iki önemli sebepten dolayıdır. Birincisi; bizim Müslüman bir devlet olarak 10. Yüzyıl’dan Kurtuluş Savaşı’na ve oradan günümüze kadar Pakistan’la olan dini ve tarihi bağımız, ikincisi de İslam Medeniyeti’nin onlar vasıtasıyla Hint alt kıtası, Batı Dünyası ve Uzakdoğu Asya ülkelerine aktarılabilme kolaylığı sebebiyledir. Nitekim son zamanlarda, Çinli öğrencilerin üniversiteye olan müracaat yoğunluğu bunun kanıtıdır. PAMDER ‘in faaliyetleri eğitim, kültür ve diplomasi alanı olmak üzere üç ana grupta toplanmaktadır.
Eğitim alanında danışmanlık faaliyeti vermektedir. “Kardeş Ülke Pakistan” sözünün bir yansıması olarak bazı öğrencilerin tercihi Pakistan’da çok dilde eğitim veren üniversitelerde okumak olmuştur. Bu noktada PAMDER öğrencilere rehberlik yapmakta, gidilen eğitim kurumlarıyla öğrenci arasında köprü vazifesi görmektedir. Eğitim faaliyeti, beraberinde Pakistan -Türkiye arasında eğitim amaçlı seyahatler başlatmıştır. Türkiye’den Pakistan’a eğitim için gidenler olduğu gibi Pakistan’dan Türkiye’ye de okumak için gelenler olmaktadır. PAMDER bu öğrencilere de rehberlik ve danışmanlık hizmeti sunmaktadır. Eğitim müfredatı açısından Pakistan üniversitelerinin çok dolu ve fonksiyonel olduğu bilinmektedir. Bunun sebebi Pakistan’ın farklı ülkelerden getirip misafir ettiği öğretim görevlilerinin tecrübelerini aktarmasıdır. Bu vesileyle PAMDER, zaman zaman Türkiye’de ziyaretlerde bulunduğu farklı disiplinler sunan üniversitelere Pakistan’dan elde ettiği müfredat ve dersleri sunarak ders başlık içeriklerinin çeşitlenmesine katkıda bulunmaktadır.
PAMDER, kültürel anlamda Pakistan’da eğitim görmüş ve halen öğrenciliğe devam eden Türk öğrencilerle, Türkiye’de eğitim gören Pakistanlı öğrencileri aylık ve yıllık bazda kültür, sanat ve eğitim toplantılarıyla bir araya getirmekte sevgi ve dostluk bağlarını bu vesileyle pekiştirmektedir.
PAMDER, Türkiye-Pakistan arasında uluslararası etkileşim sağlayacak her faaliyeti çok önemsemekte ticari ve siyasi diplomasiye büyük önem vermektedir. Çünkü diplomasi, her iki ülke arasında yapılması gerekenleri hızlandıracak ve netice aldıracak bir yapının adıdır. Bu itibarla, iki ülke arasında diplomaside sinerji oluşturacak her türlü adım yakından takip edilmekte her iki tarafa katkı sağlayacak faaliyetlere ağırlık verilmektedir. Türkiye Büyük Millet Meclisi çatısı altında Pakistan Dostluk Grubu’nun kurulmuş olması ve grup başkanlığının yine bir Pakistan mezunu olan Gaziantep Milletvekili Ali Şahin Bey tarafından yapılması diplomatik anlamda son derece önemlidir. PAMDER ’in organize ettiği konsolos ve büyükelçilik ziyaretleri, Pakistan Basın Müşavirliği katılımıyla yapılan istişare toplantıları ve Pakistan Bağımsızlık Günü katılımı sayesinde ülkemiz ve Pakistan arasında kültürel, ticari ve diplomatik ilişkiler ivme kazanmış olup kadim dost olan iki ülkeye yeni fırsatlar sunmaktadır. Bugün PAMDER himayesinde gerçekleşen ilim yolculuğu serüveni neticesinde Pakistan’dan mezun olup dönenler, akademiden siyasete, iş dünyasından medya ve bürokrasiye kamudan özel sektöre pek çok alanda büyük başarılara imza atmış ve atmaya da devam etmektedir.
